Nowe zalecenia żywieniowe dietetyków, z lat 90-tych, polecają spożywać mniej białka i nasyconych tłuszczów zwierzęcych, a więcej błonnika i węglowodanów złożonych. Właściwości makaronu w pełni odzwierciedlają współczesne zalecenia żywieniowe. Makaron jest doskonałym źródłem energii, w jego skład wchodzą węglowodany (70%) oraz białko (11%), jest zaliczany do zdrowej żywności. Makaron ma pozytywny wpływ na serce, nerki, wątrobę. Zawiera błonnik, makro i mikroelementy (sporo żelaza i selenu). Zalety dietetyczne makaronu są niepodważalne – nie powoduje on gwałtownego wzrostu glukozy w organizmie zatem jest dobry dla osób z cukrzycą, ma niski indeks glikemiczny (IG). Makaron w połączeniu z warzywami, chudym mięsem czy rybą stanowi dobrze zbilansowany posiłek. Dzięki połączeniu makaronu z mięsem czy nabiałem, białko w nim zawarte jest lepiej wykorzystywane przez organizm. a ze względu na swoją wszechstronność zalecany jest sportowcom (jako źródło dostarczające dużo energii z węglowodanów). Nie każdy wie, że makaron, dzięki zawartości zespolonych węglowodanów, działa jak lek antydepresyjny. Po jego spożyciu następuje silne wydzielanie serotoniny, czyli tzw. hormonu szczęścia. To właśnie serotonina sprawia, że czujemy się odprężeni, zadowoleni z życia i łatwiej znosimy stres.
Wartość odżywcza makaronu
Makaron ma dla nas jedną bardzo ważną cechę. W czasie gotowania podwaja objętość nie zwiększając kaloryczności. Dzieje się tak gdyż makaron wchłania wodę, która nie zawiera kalorii. Oto przykładowe wartości kaloryczne 100g suchego makaronu:
- makaron ryżowy suchy – 290 kcal
- makaron sojowy – 270 kcal
- makaron razowy – 345 kcal
- makaron gryczany – 350 kcal
Po ugotowaniu100 g makaronu to niewiele ponad 100 kcal, bo na tę porcję wystarczy wziąć mniej więcej 30 g suchego produktu.
Zakup makaronu
Przy zakupie najlepiej wybierać makaron, który został wyprodukowany z semoliny (czyli mąki z pszenicy durum). Makaron powinien mieć lekko szorstką powierzchnię (te o gładkiej powierzchni nie zatrzymują sosu), kolor żółty lub kremowy, bez białych plamek. Jego powierzchnia ma być szklista. Musi też być odporny na łamanie, a więc niezbyt kruchy. Drobne połamane kawałki świadczą o tym, że makaron już dawno opuścił fabrykę.
Zasady gotowania makaronu:
Najlepszy makaron to ten ugotowany al dente (lekko twardy i sprężysty)
- Makaron powinien być gotowany w dużej ilości wody, co zapobiega jego sklejaniu i zapewnia dokładne ugotowanie. Jeśli użyjemy wystarczającej ilości wody do gotowania dodatek oliwy nie będzie konieczny, aby zapobiec zlepianiu się makaronu.
- Do dobrego ciasta makaronowego nie dodaje się soli, dlatego należy go gotować w dobrze osolonej wodzie.
- Dobrze jest zostawić trochę wody po gotowaniu makaronu. Jej dodatek do sosu wpłynie na poprawę smaku i rozrzedzi sos.
- Makaronu nie należy przelewać po ugotowaniu wodą. Zmyje to z niego warstwę skrobi i soli oraz smak. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy makaron przeznaczamy na sałatkę.
Makarony kolorowe:
W sprzedaży mamy też makarony kolorowe. Swoją barwę zawdzięczają one tylko naturalnym barwnikom:
- czarny makaron – jest barwiony barwnikiem pozyskiwanym z kałamarnicy lub mątw
- zielony makaron – jest barwiony szpinakiem
- fioletowy makaron – jest barwiony pomidorami lub burakami ćwikłowymi
- czerwony makaron – jest barwiony marchwią
- pomarańczowy makaron – jest barwiony różnymi odmianami kabaczka i dyni
Makarony smakowe:
- z pieprzem i cytryną – takie przyprawy doskonale komponują się z sosami rybnymi
- z czosnkiem – pasuje do sosów mięsnych i pomidorowych
- z truflami – świetnie smakuje z truflowymi sosami
- z łososiem – pasuje do sosów z owoców morza
- Z peperoni lub z chilli – czyli makaron z dodatkiem ostrej papryczki – pasują do niego np. sosy pomidorowe
Inne gatunki makaronu:
Oprócz makaronu z semoliny polecam także:
- Makaron z mąki pełnoziarnistej – może to być makaron z razowej mąki z wysokiego przemiału, która zawiera dużo witamin i minerałów. Może to być mąka pszenna ( makaron ma kolor brązowo-żółty) lub żytnia ( makaron ma ciemno-brązowy kolor). Zawiera on dużo więcej witamin i soli mineralnych niż klasyczny.
- Makaron ryżowy – otrzymuje się go z mąki ryżowej, czyli pośrednio – z ryżu. Jego klasyczna postać to bardzo cienkie, białe niteczki, ale z mąki ryżowej produkuje się też np. szersze wstążki i rurki. Składa się głównie ze skrobi, nie zawiera glutenu i tłuszczu. Aby go przyrządzić, wystarczy zalać wrzątkiem. Można go podawać z kurczakiem, owocami morza i warzywami. Idealny do azjatyckich zup.
- Makaron sojowy – jego skład to przede wszystkim skrobia z fasoli mung. Zawiera około 10% białka, ma niewiele tłuszczu. Jest bezglutenowy. Ma postać długich, przezroczystych nitek. Wystarczy zalać go wrzątkiem. Najlepiej smakuje jako dodatek do zup, sajgonek, można go podawać z wieprzowiną lub wołowiną i warzywami.
- Makaron kukurydziany – to żółty makaron, który otrzymuje się z kukurydzianej mąki. Bogaty w błonnik i witaminy B, E, A. Zawiera też magnez i potas. Nie zawiera glutenu. Pasuje do sałatek meksykańskich, znakomicie smakuje z fasolą.
- Makaron soba – makaron z mąki pszennej i gryczanej (nadaje mu ona orzechowy smak). Zawiera witaminy B1 i PP oraz przeciwutleniacze. Ma dużo białka. Charakteryzuje go beżowy kolor. Świetnie smakuje w zupach i z sosami.
- Makaron orkiszowy – Z maki orkiszowej. Zawiera dużą ilość błonnika, żelaza i nasyconych kwasów tłuszczowych. Makaron orkiszowy zyskuje coraz większą popularność wśród miłośników zdrowej żywności. Ma charakterystyczny szaro-zielony kolor. Nie zawiera glutenu.
Lekkie sosy na bazie warzyw, np.: pomidory w sosie własnym, z bazylią, czosnkiem lub mieszanką ziół z dodatkiem mozzarelli, będą smacznym dodatkiem do makaronu. Pamiętajmy aby spożywać makaron bez tłustych, mięsnych sosów i żółtych serów.
3