Jajko-skarby w skorupce

Jajko-skarby w skorupce

 

Jajka to jeden z najbardziej kontrowersyjnych produktów spożywanych przez człowieka. Z jednej strony skarbnica witamin i składników mineralnych z drugiej – bomba cholesterolowa. Dyskusje na temat wartości odżywczej jaj trwają do dziś. Na szczęście poglądy, które dopatrywały się związku podwyższonego cholesterolu i miażdżycy z ilością zjedzonych jajek, upadły. Okazało się, że korzyści płynące ze spożywania jaj są o wiele większe.

Jajka zawierają to, czego potrzebuje nasz organizm, niemal w idealnych proporcjach.
To przede wszystkim wzorcowe białko zawierające aminokwasy, których organizm nie umie sam wytwarzać.

Białko jaja jest także pełnowartościowe, łatwo przyswajane i niskokaloryczne. W 90% składa się z wody. Najwięcej składników odżywczych jest w żółtku. Jajka są niskokaloryczne i zasycają nasz organizm na długo. Mają niski indeks glikemiczny, gdyż prawie nie zawierają węglowodanów, dzięki czemu mogą być spożywane przez osoby chore na cukrzycę. Zawierają witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A, D, E, K oraz wit.K, B12, B2. Znajdziemy w nim kwas pantotenowy i minerały: wapń, potas, fosfor, sód, żelazo, miedź, magnez, selen, cynk. W żółtku występuje luteina, która zapobiega zwyrodnieniu plamki żółtej i wpływa na polepszenie widzenia. Pozytywnie na wzrok działa także zawarty w jajku beta-karoten. Oprócz tego neutralizuje on wolne rodniki w organizmie człowieka.

Żółtko jaja zawiera lecytynę, która rozbija tłuszcz i cholesterol, zapobiegając przyczepianiu się tłuszczu do ścianek naczyń krwionośnych.

Jajka zawierają tłuszcze nasycone i nienasycone. Na szczęście tych pierwszych jest niewiele. Za to istotna jest obecność kwasów omega-3 i omega-6, które należą do kwasów nienasyconych. Jest to korzystny dla nas skład tłuszczowy. Poza tym znajdująca się w żółtku lecytyna poprawia funkcjonowanie układu nerwowego i pomaga w pracy wątrobie. Chroni także przed tworzeniem kamieni żółciowych.

Należy pamiętać że jajko kurze jest jednym z najsilniejszych alergenów pokarmowych.

Na liście alergenów występuje na równi z mlekiem krowim. Dlatego nie mogą go spożywać alergicy, gdyż może to doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego. Dzieciom alergicznym nie wolno podawać jajek do pierwszego roku życia. Zazwyczaj wraz z wiekiem dzieci wyrastają z alergii, jednak często się zdarza, że uczulenie na jajka utrzymuje się dłużej niż na mleko.

Najlepsze pod względem wartości odżywczej i jakości smaku są jajka od kur „szczęśliwych”., hodowanych na łonie natury, które karmione są mieszankami wzbogaconymi o ziarna zbóż, zioła, warzywa, a nawet owoce.

Kupując takie jajka mamy większe żółtka, niższą zawartość cholesterolu, większą zawartość witamin i kawasów omega-3.

Obecnie na rynku mamy do wyboru kurze jajka, które różnią się smakiem i wartością odżywczą.
  • Jajka ziołowe – kury karmione są paszą z dodatkiem różnych ziół np.: mięty, melisy, pokrzywy, dzięki czemu mają one charakterystyczny smak i zawierają substancje z ziół.
  • Jajka wielozbożowe – pochodzą od kur karmionych mieszankami zbożowymi, co wzbogaca ich skład o wit. z grupy B, zwłaszcza B1 i PP.
  • Jajka omega-3 – kury karmione są mieszankami torfu z dodatkiem alg morskich czy nasion lnu. Dzięki temu jajka zawierają kilka razy więcej kwasu wielonienasyconego DHA z rodziny omega-3 oraz większą zawartość wit. E. Jedzenie ich jest zalecane przez Światową Organizacje Zdrowia (WHO).
  • Jajka jodowane – kurom podaje się pasze wzbogacone wit.E, jodem i selenem. Jedząc jajka jodowane wspomagamy tarczycę, zapobiegamy nowotworom, wzmacniamy odporność.
  • Jajka od zielononóżki – pochodzą od starej polskiej rasy kur, niemodyfikowanej genetycznie. Zostały one wpisane na listę światowego dziedzictwa genów. Ich jajka mają barwę kremowobiałą, są podłużne, a żółtka o intensywnym kolorze zawierają o ok. 30% mniej cholesterolu od jajek kur hodowlanych.

Dobrą alternatywą dla jaj kurzych są jajka przepiórcze, które zawierają mniej tłuszczu i cholesterolu.

Trzy jajeczka przepiórki odpowiadają jednemu kurzemu. Na miękko gotujemy je minutę, na twardo trzy minuty. Nie są tak silnym alergenem, jak jajko kurze.

Możemy także kupić jajka:

  • indycze – można je przygotować tak samo jak kurze,
  • gęsie – zawiera więcej tłuszczu i ze względu na smak nadaje się tylko do pieczenia,
  • kacze – mają duże żółtka i nadają się do sałatek,
  • strusie – Na duże przyjęcie, waży ok. 1,5kg. Zawiera mniej cholesterolu od jajka kurzego, a więcej zdrowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Na twardo gotuje się je dwie godziny.

Z jajek możemy sporządzić wiele smacznych i pożywnych potraw. Świetnie smakują gotowane, smażone i pieczone. Można z nich przygotowywać zarówno obiady jak i desery. Bez nich trudno wyobrazić sobie dietę. Ale gdy cierpisz na schorzenia wątroby, dróg żółciowych, cukrzycę czy masz kłopoty z układem krążenia, ogranicz ich spożycie do 2-3 tygodniowo. Należy pamiętać o łączeniu jajek w posiłkach z warzywami, tłuszczami roślinnymi czy nasionami słonecznika, dyni lub orzechami. Aby korzystać z ich walorów smakowych i odżywczych spożywajmy je z umiarem.

 

Podziel się:
  • 4
  •