Badanie poziomu cukru w krwi włośnicowej z opuszka palca

Wszystko o cukrzycy – węglowodany

W zaleceniach żywieniowych dotyczących osób chorych na cukrzycę, bardzo ważną rolę odgrywa podaż węglowodanów. Jako najprostsze źródło energii są one niezbędne dla naszego organizmu. Jednak ze względu na wpływ węglowodanów na poziom cukru należy uwzględnić w posiłkach ich odpowiednią ilość i właściwy rodzaj. W diecie należy też brać pod uwagę zawartość węglowodanów w produktach spożywczych oraz rodzaj produktów z jakich pochodzą.

Aby organizm właściwie funkcjonował węglowodany powinny zapewnić cukrzykowi od 40% do 50% ogólnej wartości energetycznej diety.

Z tego wniosek, że udział węglowodanów w żywieniu diabetyka jest bardzo istotny, gdyż niedobór bardzo szybko powoduje zmęczenie i rozdrażnienie, problemy z koncentracją i osłabienie. To właśnie cukry odpowiadają za pracę mózgu dostarczając mu niezbędnej energii. Utrzymują na wysokim poziomie produkcję serotoniny -„hormonu szczęścia” zapewniającego dobre samopoczucie. Są paliwem dla mięśni i wspomagają odchudzanie. Dlatego należy zapoznać się z rodzajami węglowodanów aby zapobiec gwałtownym stężeniom glukozy we krwi. Jest to podstawowym warunkiem utrzymania dobrego stanu zdrowia.

Węglowodany, to po prostu cukry i dzielimy je na proste i złożone.

Cukry proste – glukoza, fruktoza, maltoza i sacharoza.

  • Są łatwo przyswajalne.
  • Ubogie w błonnik pokarmowy.
  • Powodują tycie.
  • Zawierają puste kalorie.
  • Mają wysoki indeks glikemiczny.

Glukoza, zwana cukrem gronowym występuje najczęściej w owocach (szczególnie w winogronach) i miodzie.
Fruktoza, zwana jest także cukrem owocowym i jak sama nazwa mówi występuje w owocach, które są bardzo ważne w diecie. Jej poziom jest uzależniony od stopnia dojrzałości owocu. Dlatego należy spożywać owoce jędrne i nieprzejrzałe.
Maltoza, zwana jest cukrem słodowym. Występuje w słodzie oraz jako słodzik w produktach spożywczych.
Sacharoza, jest głównym składnikiem cukru.
Najczęstszym źródłem węglowodanów prostych jest cukier oraz wyroby cukiernicze, słodkie napoje, soki, dżemy. Ponieważ bardzo szybko zwiększają stężenie glukozy we krwi, ich spożycie należy ograniczyć do minimum.
Cukry złożone – błonnik pokarmowy i skrobia.

  • Bogate w składniki mineralne i witaminy.
  • Zapewniają długie uczucie sytości.
  • Zazwyczaj posiadają niski indeks glikemiczny.
  • Ułatwiają schudnięcie i zachowanie właściwej wagi ciała.

Głównym źródłem węglowodanów złożonych są wieloziarniste i razowe produkty zbożowe, ciemny ryż, makaron, warzywa ( surowe lub ugotowane al dente).
Do cukrów złożonych zaliczana jest także laktoza (cukier zawarty w mleku). Jednak należy ona do cukrów łatwo przyswajalnych przez nasz organizm, dlatego mleko należy ograniczyć w diecie do minimum.

Prędkość wchłaniania z pożywienia węglowodanów ma wpływ na poziom stężenia glukozy we krwi.

Aby określić szybkość i wielkość przyrostu cukru w organizmie po spożyciu produktu spożywczego, opracowano tabelę indeksu glikemicznego (IG). Jest to prosty system klasyfikujący żywność zawierającą węglowodany wg. prędkości ich wchłaniania. I tak im niższa wartość indeksu glikemicznego tym produkt ma większe znaczenie w żywieniu diabetyków, ponieważ po ich spożyciu poziom cukru podnosi się równomiernie i jest rozciągnięty w czasie. Natomiast produkty o wysokim IG, podnosząc szybko stężenie glukozy we krwi, przyczyniają się do hiperglikemii (czyli stężenia glukozy we krwi powyżej górnej granicy normy) i następującej po niej hipoglikemii (niedocukrzenie). Stan ten powoduje wzmożone łaknienie i nadmierne spożywanie pokarmów. Co doprowadza do przyrostu wagi ciała.

Oprócz rodzaju węglowodanów, wpływ na poziom cukru we krwi ma także sposób przygotowania posiłku.

Przetwarzanie żywności i gotowanie powoduje zniszczenie ścian komórkowych produktów pochodzenia roślinnego. Dochodzi do żelowania skrobi, co sprawia iż staje się ona podatna na działanie enzymów trawiennych. Efektem tego jest glikemia poposiłkowa. Istotną rolę odgrywa także czas obróbki termicznej. Im dłuższy czas gotowania tym wyższy poziom cukru we krwi. Dlatego wszystkie produkty gotujemy al dente ( na półtwardo).
Wielu diabetyków sięga po sztuczne środki słodzące. Należą do nich:
Aspartam (E 951) – 100razy słodszy od cukru. Można go kupić w postaci sypkiej lub tabletkach. Nie mogą go spożywać osoby chore na fenyloketonurię. Nie nadaje się do stosowania w wysokoch temperaturach, dlatego nie można nim słodzić goracej kawy czy herbaty.
Acesulfan K (E 950) – 200 razy słodszy od cukru. Odporny na wysokie temperatury.
Do środków słodzących zalicza się także alkohole wielowodorotlenowe. Należą do nich m.in. mannitol (E 421), sorbitol (E 420), ksylitol (E 967). Niektóre z tych substancji nie sa wchłaniane w jelicie cienkim i po przedostaniu się do jelita grubego mogą wywołać wzdęcia lub biegunki.
Jednym z najzdrowszych zamienników cukru jest stewia. Zwana jest także zielem paragwajskim i jest 300 razy słodsza od cukru. Można ją kupić w postaci sproszkowanej lub jako roślinę. Świeże liski można dodawać do herbaty, a proszkiem słodzić napoje, desery, soki czy przetwory.
Należy także wspomnieć o środkach słodzących w postaci syropów m.in. syropu kukurydzianego, fruktozowo-glukozowego czy fruktozowego. Spożywane w większych ilościach mogą powodować biegunkę i ból brzucha. Według danych naukowych przyczyniają się one do cukrzycy typu 2 i sprzyjają insulinooporności. Syropy te możemy znaleźć w produktach cukierniczych, napojach mlecznych i owocowych, czekoladzie, batonach i wielu innych. Dlatego robiąc zakupy należy czytać etykiety ze składem potrawy, aby uniknąć nieświadomego spożywania cukru pod każdą postacią.

Wiedza o węglowodanach to pożyteczne narzędzie w walce z cukrzycą.

Dzięki temu potrafimy szybciej ocenić ich wpływ na stężenie glukozy we krwi i zapobiec przykrym konsekwencjom. Dlatego zanim sięgniemy po słodki batonik pomyślmy o następstwach jakie nas czekają. Lepiej zapobiegać niż leczyć.

Podziel się:
  • 5
  •